6 คำถามเกี่ยวกับ HPV Vaccine (วัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก มะเร็งทวารหนัก และหูดหงอนไก่)

คำถาม 1: วัคซีนป้องกันเชื้อ HPV แบบ 4 ชนิดต่างกับแบบ 9 ชนิดยังไงบ้าง? ^[1]

คำตอบ 1: ก่อนอื่น เราต้องเข้าใจก่อนว่าเชื้อ HPV (Human papillomavirus) มีมากกว่า 100 สายพันธุ์บนโลกนี้ แต่จะมีแค่บางสายพันธุ์เท่านั้นที่ทำให้เกิดมะเร็งหรือหูด โดยวัคซีนที่ผลิตขึ้นถูกสร้างมาให้ป้องกันสายพันธุ์ที่ทำให้เกิดมะเร็งหรือหูดได้บ่อย ไม่ได้ผลิตมาป้องกันทุกสายพันธุ์ของเชื้อ

ชนิดของวัคซีน	Quadrivalent (4vHPV)	9-Valent (9vHPV)
ป้องกันเชื้อ HPV ชนิดใดบ้าง	6, 11, 16, 18	6, 11, 16, 18, 31, 33 45, 52, 58

สายพันธุ์ที่มักทำให้เกิดเป็นมะเร็ง คือ 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58  ส่วนสายพันธุ์ที่มักทำให้เกิดหูดหงอนไก่ คือ 6, 11

คำถาม 2: เคยมีเพศสัมพันธ์แล้ว ยังฉีดทันมั้ย?

คำถาม 2: ถ้ายังไม่เคยฉีดเลย การฉีดวัคซีนก็ยังได้ประโยชน์มากกว่าการไม่ฉีดถึงแม้ว่าจะเคยมีเพศสัมพันธ์แล้ว ทั้งในผู้หญิง ผู้ชาย และกลุ่ม LGBTQ+^[1]

คำถาม 3: เคยเป็นหูดหงอนไก่แล้วหรือกำลังรักษาหูดหงอนไก่อยู่ ฉีดวัคซีน HPV ได้มั้ย ฉีดแล้วจะเป็นหูดซ้ำหรือไม่

คำถาม 3: ฉีดได้ มีงานวิจัยบางอันพบว่าการฉีดวัคซีน HPV ช่วยทำให้การรักษาหูดหงอนไก่เป็นไปได้ง่ายขึ้น^[5] แต่อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันยังไม่มีงานวิจัยเพียงพอในการสรุปว่าการฉีดวัคซีน HPV แล้วจะช่วยป้องกันไม่ให้เป็นหูดซ้ำ^[6]

คำถาม 4: ทำไมฉีดวัคซีน HPV แล้วยังมีหูดขึ้นที่มือ เท้า หน้า แขน ขาได้?

คำตอบ 4: เพราะว่า HPV สายพันธุ์ที่ทำให้เกิดหูดที่บริเวณดังกล่าว ส่วนใหญ่เป็นสายพันธุ์ 1, 2, 3, 4, 10, 27, 57 ซึ่งสายพันธุ์เหล่านี้ไม่ได้ถูกนำมาพัฒนาเป็นวัคซีน ^[4]

คำถาม 5: ฉีดแล้วยังต้องไปตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกมั้ย (Pap smear)?

คำตอบ 5: ต้องไป โดยยังแนะนำให้ผู้หญิงตั้งแต่อายุ 21 ปีจนถึง 65 ปี ตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกปีละ 1 ครั้ง ไม่ว่าจะได้รับวัคซีนหรือไม่ได้รับวัคซีน HPV ก็ตาม ^{[2, 3]}

คำถาม 6: ฉีดวัคซีน HPV 2 เข็มแรกไปแล้ว แต่ลืมไปฉีดเข็มสุดท้าย ต้องเริ่มใหม่หมดตั้งแต่เข็มแรกมั้ย?

คำถาม 6: ไม่ต้องเริ่มใหม่ ฉีดต่อได้เลยทันทีที่นึกได้ แต่ควรเป็นวัคซีนแบบเดียวกับที่เคยฉีด เช่น ถ้าเคยฉีดแบบ 9 ชนิด ก็ควรฉีด 9 ชนิดแบบเดิม^[1]

อ้างอิง

1. Petrosky E, Bocchini JA Jr, Hariri S, et al. Use of 9-valent human papillomavirus (HPV) vaccine: updated HPV vaccination recommendations of the advisory committee on immunization practices. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2015;64(11):300-304.
2. Saslow D, Solomon D, Lawson HW, et al. American Cancer Society, American Society for Colposcopy and Cervical Pathology, and American Society for Clinical Pathology screening guidelines for the prevention and early detection of cervical cancer. J Low Genit Tract Dis 2012;16:175–204.
3. Moyer VA; US Preventive Services Task Force. Screening for cervical cancer: US Preventive Services Task Force recommendation statement. Ann Intern Med 2012;156:880–91, W312.
4. Kang S, Kang S. Fitzpatrick’s Dermatology. New York: McGraw-Hill Education; 2019.
5. Choi H. Can quadrivalent human papillomavirus prophylactic vaccine be an effective alternative for the therapeutic management of genital warts? an exploratory study. Int Braz J Urol. 2019;45(2):361-368. doi:10.1590/S1677-5538.IBJU.2018.0355
6. Husein-ElAhmed H. Could the human papillomavirus vaccine prevent recurrence of ano-genital warts?: a systematic review and meta-analysis. Int J STD AIDS. 2020;31(7):606-612. doi:10.1177/0956462420920142

เขียนและเรียบเรียงโดย พญ.วิภาวัน วัธนะนัย